در صنعت و خرید و فروش طلا و جواهر، اصطلاحات و عبارات خاصی رایج است که هر کدام معانی خاص خود را دارند. این اصطلاحات برای ارزیابی، خرید و فروش، و حتی درک بهتر از کیفیت و ارزش جواهرات استفاده می‌شوند.
۱. عیار (Carat or Purity)
– عیار به میزان خلوص طلا در یک قطعه فلز اشاره دارد. معمولاً به صورت عددی از ۲۴ نمایش داده می‌شود. عیار ۲۴ یعنی طلای خالص، و عیارهای پایین‌تر مثل ۱۸ یا ۱۴ یعنی طلا با درصدی از فلزات دیگر ترکیب شده است.
– مثال: طلا با عیار ۱۸ یعنی ۷۵٪ طلا و ۲۵٪ فلزات دیگر.
۲. گرم (Gram)
– واحد اندازه‌گیری وزن طلا در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر گرم است. قیمت طلا به ازای هر گرم تعیین می‌شود و از این طریق ارزش قطعه طلا محاسبه می‌شود.
در صنعت و خرید و فروش طلا و جواهر، اصطلاحات و عبارات خاصی رایج است که هر کدام معانی خاص خود را دارند. این اصطلاحات برای ارزیابی، خرید و فروش، و حتی درک بهتر از کیفیت و ارزش جواهرات استفاده می‌شوند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین این اصطلاحات اشاره می‌کنم:
۳. اونس (Ounce)
– واحد استاندارد بین‌المللی برای اندازه‌گیری وزن طلا در بازار جهانی اونس تروی (Troy ounce) است. یک اونس تروی معادل ۳۱.۱۰۳ گرم است. قیمت جهانی طلا معمولاً بر اساس اونس تعیین می‌شود.
۴. قیمت مظنه (quoted price)
– قیمت مظنه به قیمت لحظه‌ای طلا در بازار اشاره دارد. این قیمت به‌طور مداوم در حال تغییر است و براساس عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی نوسان می‌کند. مظنه به‌طور کلی بر اساس یک گرم طلای خالص ۱۸ عیار یا طلای ۲۴ عیار مشخص می‌شود.
۵. اجرت ساخت (Making charges)
– هزینه‌ای است که بابت ساخت و طراحی جواهرات به قیمت طلا افزوده می‌شود. اجرت ساخت بسته به طراحی، تکنیک‌ها و میزان ظرافت کار می‌تواند متفاوت باشد و به قیمت نهایی طلا اضافه می‌شود.
نکته: اجرت ساخت معمولاً در هنگام خرید محاسبه می‌شود، اما هنگام فروش جواهرات، به آن توجه نمی‌شود و صرفاً قیمت طلا محاسبه می‌شود.
۶. مالیات بر ارزش افزوده (Value-Added Tax – VAT)
– مالیاتی که دولت به قیمت طلا اضافه می‌کند و معمولاً به صورت درصدی از قیمت طلا و اجرت ساخت است. خریدار باید این مالیات را هنگام خرید پرداخت کند.
۷. حباب طلا (Gold Bubble)
– حباب طلا به تفاوت بین قیمت واقعی طلا در بازار و قیمتی که فروشنده برای فروش آن تعیین کرده است اشاره دارد. این تفاوت ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مثل هزینه‌های واردات، تغییرات ارزی یا سود فروشنده باشد.
۸. انگ (Hallmark)
– نشان یا مهر قانونی که توسط سازمان‌های دولتی یا معتبر روی طلا و جواهرات حک می‌شود و نشان‌دهنده عیار، محل ساخت یا شرکت سازنده جواهر است. این مهر اعتبار و اصالت قطعه طلا را تضمین می‌کند.
۹. فروش استوک (Stock Sale)
– جواهرات و طلاهایی که به دلیل قدیمی شدن یا عدم فروش به قیمت پایین‌تر از بازار یا با تخفیف فروخته می‌شوند.
۱۰. طلای دست دوم (Second-Hand Gold)
– طلایی که قبلاً توسط شخص دیگری خریداری شده و مجدداً برای فروش عرضه می‌شود. قیمت طلای دست دوم به دلیل کاهش اجرت ساخت و عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، از طلای نو کمتر است.
۱۱. طلای آب‌شده (Melted Gold)
– طلای آب‌شده به قطعات طلای ذوب شده گفته می‌شود که هنوز به شکل جواهرات در نیامده‌اند. این طلاها معمولاً از طلای دست دوم یا جواهرات قدیمی ذوب شده تهیه می‌شوند و برای ساخت قطعات جدید استفاده می‌شوند.
۱۲. قیمت تابلو (Board Price)
– قیمتی که فروشندگان طلا در مغازه‌ها و فروشگاه‌ها برای فروش قطعات طلا اعلام می‌کنند. این قیمت معمولاً به صورت لحظه‌ای به‌روزرسانی می‌شود و وابسته به قیمت جهانی طلا و نرخ ارز است.
۱۳. سنگ‌های قیمتی (Gemstones)
– سنگ‌های باارزشی مثل الماس، یاقوت، زمرد و یاقوت کبود که در جواهرات استفاده می‌شوند. ارزش این سنگ‌ها نیز به عوامل مختلفی مثل کیفیت، رنگ، شفافیت و اندازه بستگی دارد.
۱۴. مخراج‌کاری (Stone Setting)
– هنر جایگذاری سنگ‌های قیمتی روی جواهرات است. مخراج‌کار با استفاده از تکنیک‌های مختلفی سنگ‌ها را در جواهر محکم می‌کند.
۱۵. طلای ۱۸ عیار (18k Gold)
– یکی از رایج‌ترین انواع طلا برای جواهرسازی است که شامل ۷۵٪ طلا و ۲۵٪ فلزات دیگر مانند نقره یا مس است. طلا با این عیار تعادل خوبی بین خلوص، قیمت و دوام دارد.
۱۶. نرخ ارز (Exchange Rate)
– قیمت طلا و جواهرات معمولاً تحت تأثیر نرخ ارزهای بین‌المللی مثل دلار و یورو قرار می‌گیرد. نوسانات نرخ ارز مستقیماً روی قیمت طلا تأثیر می‌گذارد.
۱۷. طلای سفید (White Gold)
– آلیاژی از طلا است که با فلزات سفیدی مانند پالادیوم، نیکل یا نقره ترکیب می‌شود. طلای سفید ظاهری شبیه به پلاتین دارد و اغلب با لایه‌ای از رودیم پوشانده می‌شود تا درخشندگی بیشتری پیدا کند.
