زمرد صدرالدین آقاخان: یکی از کمیابترین گنجینههای زمین
این جواهر افسانهای بخشی از سنجاق سینهای بود که در سال ۱۹۶۰ توسط شاهزاده آقاخان برای همسرش، نینا دایر، از برند کارتیه سفارش داده شد. در سال ۱۹۶۹، فرانسوا کوریل، شاهد فروش این سنجاق سینه در حراجی کریستیز به Van Cleef & Arpels بود و اکنون، ۵۵ سال بعد، این زمرد بار دیگر در خانه حراج کریستیز در ژنو به حراج گذاشته میشود. او حضور دوباره این جواهر را بهعنوان “لحظهای بسیار هیجانانگیز” توصیف کرده است.
در ۱ می ۱۹۶۹، کریستیز اولین حراج جواهرات باشکوه خود را در هتل Le Richemond در ژنو برگزار کرد. مکس فاوست، رئیس بخش جواهرات کریستیز در ژنو، بیان میکند که «کریستیز ژنو تنها شش ماه قبل از این حراج درهای خود را باز کرده بود.» در آن زمان بانکهای سوئیس در رونق بودند و به دلیل تعرفههای پایین، فروش جواهرات رونق داشت و همین امر سوئیس را به مرکز برندهای لوکس و فروش جواهرات تبدیل کرد. کریستیز به بازگشایی دفاتری در زوریخ و بازل نیز اندیشیده بود، اما ژنو بهعنوان مرکز تجمل، مناسبترین گزینه بود. این حراج که شامل ۱۰۸ قطعه بود، توانست کلکسیونرهای بزرگ اروپا و نمایندگان برندهای معروف جواهرات مانند بوچرون، بولگاری، کارتیه، چاومه و هری وینستون را جذب کند.
فرانسوا کوریل، رئیس کریستیز در منطقه EMEA، که بههمراه پدرش در افتتاحیه این حراج شرکت کرده بود، به یاد میآورد که «۲۱ ساله بودم و تازه وارد مدرسه گوهرشناسی شده بودم. این رویداد بسیار شیکی بود؛ خانمها لباسهای زیبا پوشیده بودند و آقایان کتوشلوارهای رسمی تیره به تن داشتند.» بسیاری از مشتریان برای خرید یکی از ۴۵ جواهر مجموعه نینا دایر، به ژنو سفر کرده بودند.
نینا دایر که در سال ۱۹۳۰ در سیلان (سریلانکای امروزی) متولد شد، به انگلستان نقلمکان کرد تا حرفهاش را در زمینه مدلینگ آغاز کند. در سن ۲۰ سالگی بهعنوان یک مدل موفق در پاریس شناخته شد و برای شرکتهای معتبری مانند بالماین کار میکرد. در ژوئن ۱۹۵۴ با بارون هانس هاینریش تیسن-بورنمیسا، وارث امپراتوری صنعتی تیسن، ازدواج کرد. این زوج در سال ۱۹۵۶ از هم جدا شدند و دایر یک سال بعد با شاهزاده آقاخان، پسر دوم سلطان محمود شاه آقاخان سوم، امام موروثی فرقه اسماعیلیه شیعه، آشنا شد.
آنها در سال ۱۹۵۷ ازدواج کردند و دایر نام پرنسس نینا آقاخان را به خود گرفت. شاهزاده در طول دوران ازدواجشان، هدایای باشکوهی از جمله اتومبیلهای اسپرت لوکس و جواهرات گرانبها از برندهای معتبری مانند کارتیه، مپین و وب و هری وینستون به او هدیه داد. کوریل به یاد میآورد که «مجموعه جواهرات نینا دایر مظهر ظرافت و خوشسلیقگی بود.» او توضیح میدهد که هر قطعه از این مجموعه که به حراج گذاشته میشد، از کیفیت بالایی برخوردار بود و جو اتاق فروش بسیار پرشور بود. درخواستها برای مزایده از سرتاسر اتاق شنیده میشد و برخی از قطعات بیش از پنج دقیقه به طول میانجامید تا فروخته شوند، زیرا تعداد زیادی از افراد برای آنها پیشنهاد میدادند.
یکی از قطعات برتر این حراج، سنجاق سینهای بود که در مرکز آن زمردی ۳۷ قیراطی و مربعیشکل قرار داشت. این زمرد با ۲۰ الماس مارکیشکل به وزن تقریبی ۱۲.۰۴ قیراط، مزین شده بود.
به گفته فاوست، ترکیب اندازه بزرگ، رنگ سبز یکدست و شفافیت بالا، این زمرد را بسیار نادر کرده است. او میگوید: «این که این زمرد در یک قطعه اصلی از کارتیه کار گذاشته شده، ارزش آن را دوچندان کرده است.» در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۴، زمرد آقاخان در حراج جواهرات باشکوه کریستیز در ژنو برای دومین بار در ۵۵ سال گذشته به نمایش گذاشته میشود. کوریل که مدت کوتاهی پس از فروش افتتاحیه بهعنوان کارآموز به بخش جواهرات کریستیز پیوست، میگوید: «لحظه بسیار هیجانانگیزی است که میتوانم دوباره زمرد ۳۷ قیراطی معروف آقاخان را قبل از حراج بعدیاش در دست بگیرم.»
زمردهای موزو از دیرباز بهدلیل رنگ سبز تند و شفافیت بالا بهعنوان زیباترین و باارزشترین زمردهای جهان محسوب میشوند. این زمرد در معدن موزو در کلمبیا، حدود ۶۰ مایلی شمال بوگوتا، کشف شد. پنج قرن پیش از ورود اسپانیاییها به دنیای جدید، این معدن سنگهایی را ارائه میکرد که برخی از آنها جزو معروفترین زمردهای تاریخ بودند، مانند سنگ دوونشایر به وزن ۱۳۸۳.۹۵ قیراط، که ششمین دوک دوونشایر آن را از امپراتور دوم برزیل در حدود سال ۱۸۳۱ بهدست آورد. فاوست توضیح میدهد: «زمردها از دوران باستان ارزشمند بودند.» و اشاره میکند که کلئوپاترا نیز معادن زمرد خاص خود را در مصر داشت. با این حال، از دوران استعمار به این سو، زمردهای موزو بهدلیل رنگ سبز تند و شفافیت بالایشان، بهعنوان زیباترین و باارزشترین زمردهای دنیا شناخته میشوند.
یکی از ویژگیهای قابلتوجه زمرد آقاخان، شکل غیرمعمول آن است. این سنگ «بسیار نازک و مسطح است و در نتیجه بهعنوان یک سنگ ۵۰ قیراطی به نظر میآید.» با این حال، برخلاف دیگر سنگهای مسطح که در مرکز رنگ خود را از دست میدهند، این زمرد کاملاً سبز است. فاوست ادامه میدهد که باوجود طبیعی بودن وجود ترکها و شکافهای سطحی در زمردها، این زمرد بسیار تمیز و شفاف است و مهمتر از همه، بهسازی نشده است. او توضیح میدهد که شکستگیهای سطحی اغلب با روغنها و پلیمرها پر میشوند تا شفافیت و پایداری سنگ را بهبود بخشند. «یافتن زمردی با این اندازه و بدون هیچگونه بهسازی، بسیار ارزشمند است.»
در سال ۱۹۶۹، سنجاق سینه آقاخان به مبلغ ۵۸۰,۰۰۰ فرانک به Van Cleef & Arpels فروخته شد و جزو برترین قطعات فروش بود که در مجموع ۱۲.۷ میلیون فرانک بهدست آورد. سنجاق سینه بعدها توسط هری وینستون خریداری شد و او آن را به آویز تبدیل کرد. به گفته فاوست، «این که این زمرد از دست سه جواهرساز بزرگ جهان عبور کرده است، کیفیت استثنایی آن را تأیید میکند.»
فاوست انتظار دارد که این جواهر با بازگشت به کریستیز ژنو، توجه مجموعهداران خصوصی سراسر جهان را به خود جلب کند. او میگوید: «زمردها هماکنون بسیار پرطرفدار هستند و این یکی از همه نظر کامل است. حضور مجدد آن در بازار، تنها جذابیتش را افزایش میدهد.» او ادامه میدهد: «شاید هر پنج یا شش سال یکبار زمردی با این کیفیت برای فروش ببینیم؛ این فرصتی هیجانانگیز برای کلکسیونرهای جواهرات است که یکی از کمیابترین گنجینههای روی زمین را بهدست آورند.»
حراج جواهرات باشکوه کریستیز با مجموعهای از جواهرات تاریخی و مدرن از خانههای معتبر مانند هری وینستون، کارتیه و ون کلیف و آرپلز، در تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۴ در هتل چهار فصل برگز در ژنو برگزار میشود و نمایش پیشفروش آن از ۸ تا ۱۲ نوامبر در همان مکان برپا خواهد بود.